6.1 Samenkracht en burgerparticipatie

Wat wilden we bereiken?

• Een zodanige sociale structuur, dat de samenleving het individu ondersteunt en dat zelfredzaamheid en particiaptiebereidheid zijn toegenomen.
• Meer regie en verantwoordelijkheid bij inwoners voor versterken en instandhouden van de kwaliteit van de leefomgeving.

Wat zouden we er voor doen?

• We gaan er voor zorgen dat iedereen mee kan doen en dat onze maatschappelijke voorzieningen ongeacht fysieke, mentale of financiële mogelijkheden optimaal bereikbaar zijn.
• We stimuleren en faciliteren de totstandkoming en uitvoering van dorps- en wijkontwikkelingsplannen.
• We gaan samen met de betrokken partijen uit de dorpen en wijken de uitwerking van de in 2018 opgeleverde voorzieningenplannen vormgeven. We geven speciaal aandacht aan de wenselijkheid van een gemeenschapsvoorziening in Ottersum, de herinrichting van het Schuttersplein in Milsbeek en de herinrichting van het dorpsplan te Ven-Zelderheide.
• We dragen bij aan de realisatie van wijkdagvoorzieningen, met name die op initiatief van inwoners tot stand komen. Het gaat om laagdrempelige, algemeen toegankelijke voorzieningen met hoofdzakelijk inzet van vrijwilligers en eventueel met professionele ondersteuning.
• We gaan in en met alle kernen onderzoeken op welke wijze daar invulling gegeven kan worden aan een dorps- en/of wijkondersteuner.
• We stellen beleidsregels op om dorps- of wijkbudget beschikbaar te stellen aan organisaties.
• We ondersteunen dorps- en wijkraden en andere (nieuwe) bewonersorganisaties.
• We gaan samen met onze inwoners het beleid Ontmoeten, Meedoen en Ondersteunen door-ontwikkelen.
• We geven uitvoering aan de landelijke opdracht over de aanpak voor verwarde personen. We volgen hierbij de planning en activiteiten uit lokale plan van aanpak (2018), die onder andere gericht zijn op het versterken van de lokale keten door middel van trainingen en kennissessies.

• We investeren in de doorontwikkeling van de lokale keten met het Zorg- en Veiligheidshuis, om met een integrale aanpak en drang- en dwangmaatregelen op het gebied van zorg te voorkomen dat veiligheidsproblemen op individueel casusniveau optreden dan wel verder escaleren.
• We gaan verder met de ontwikkeling van de lokale keten met het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC). We zetten hierbij nadrukkelijk in op preventiemaatregelen gericht op uitbuiting van kwetsbare burgers, waaronder minima, licht verstandelijk beperkten, statushouders en arbeidsmigranten.

• We bereiden de lokale implementatie voor van wetswijzigingen per 01-01-2020 over Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (GGZ).
• We voeren een omgevingsanalyse uit waarmee we de sociale problematiek in Gennep in kaart brengen. De uitkomsten van deze analyse vormen de basis voor de transformatie van en voor de toekomst voor het beleid in het sociaal domein.
• We maken regionaal afgestemd beleid over integratie van migranten.
• We werken aan een sluitend vangnet voor en door onze inwoners en partners, te beginnen bij hun eigen kracht, dan het sociale netwerk, de algemene voorzieningen en tot slot eventueel een maatwerkvoorziening met positieve gezondheid als rode draad. De focus ligt daarbij met name op wat een zorgvrager nog allemaal wel kan.
• We gaan investeren in preventie en op basis van collectieve signalen uit de maatschappij gerichte programma’s opzetten. Hierbij denken we met name aan vroeg-signalering om de zorg van/voor kinderen en volwassenen eerder en beter in beeld te krijgen.
• We geven uitvoering aan subsidieregelingen, het sportbeleid, het cultuurbeleid en het vrijwilligers- en mantelzorgbeleid.
• We stimuleren en faciliteren vrijwillige (kleinschalige) vervoersprojecten (zoals de wensbus).
• We breiden de dienstverlening op locatie uit en hebben hierbij speciaal aandacht voor de doelgroep ouderen.
• We bezoeken wijken en kernen.

Wat hebben we gerealiseerd?

• We hebben verschillende maatschappelijke voorzieningen gefaciliteerd, die in het navolgende genoemd worden. Deze laagdrempelige voorzieningen richten zich op een brede doelgroep, waardoor iedereen kan meedoen.
• Het wijken en buurtenbeleid ligt goed op koers:
  • Er zijn in alle kernen voorzieningenplannen of een dorps- of wijkontwikkelingsplan gerealiseerd.  
  • In Heijen, Ottersum en Ven-Zelderheide hebben we in het kader van de voorzieningenplannen bewonersorganisaties gefaciliteerd voor het nader in beeld brengen van een (toekomstige) gemeenschapsvoorziening (met financiële doorrekeningen en schetsen).
  • Wij hebben bijgedragen aan de realisatie van nieuwe wijkdagvoorzieningen, zoals de huiskamer in Ottersum (opening 14 februari 2019) en de huiskamer in buurthuis Vanons (opening 3 januari 2020). In Gennep-West wordt in samenwerking met de wijkraad en Pantein een ontmoetingsruimte voor de wijk gerealiseerd aan de Houthakkersgroes.  Daarnaast zijn al eerder huiskamers gerealiseerd in Ven-Zelderheide en Milsbeek. In Heijen is de huiskamervoorziening meegenomen in het bouwplan van Destion aan de Kasteelstraat. In Gennep-Zuid hebben we in samenwerking met Mooiland bijgedragen aan het initiatief van het Ideeënhuis in de Seringenstraat.
  • We hebben met bewonersorganisaties gesprekken gevoerd over de invulling van een (lokale) dorps- of wijkondersteuner. Er zijn inmiddels dorps- en wijkondersteuners actief in Ven-Zelderheide, Ottersum, Gennep-West en Gennep-Zuid.
  • Wij hebben budget beschikbaar gesteld aan bewonersorganisaties (dorps-wijkraden) voor een (lokale) dorps- of wijkondersteuner. De bewonersorganisatie wordt hiermee zelf verantwoordelijk voor de inhoudelijke aansturing en legt ook verantwoording af over de activiteiten van de dorps- of wijkondersteuner. Deze werkwijze sluit aan bij het principe van Right to Challenge, om inwoners ruimte en mogelijkheden te bieden om gemeentelijke taken (inclusief budget) over te nemen.
• We werken interactiever samen met inwoners en inwonersorganisaties:
  • We hebben, zoals gevraagd in de motie van april 2019, de mogelijkheden voor Right to Challenge onderzocht. We hebben dit gedaan met ondersteuning van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Met de input stellen we een beleidsnotitie op die in 2020 ter besluitvorming aan de raad wordt voorgelegd.
  • We hebben bewonersorganisaties ondersteund via het opbouwwerk van Synthese.
  • We hebben diverse bijeenkomsten georganiseerd in de kernen en wijken waarbij inwoners en bewonersorganisaties input hebben geleverd bij diverse thema's, zoals omgevingsvisie, gemeentelijke dienstverlening en onderzoek naar binnensportaccommodaties.
  • Ook ons sociale beleid Ontmoeten Meedoen en Ondersteunen (OMO) ontwikkelen we samen met onze partners en inwoners verder naar een nieuw geactualiseerd beleid.
• We verbinden sociaal beleid en veiligheidsbeleid beter met elkaar:
  • Voor de uitvoering van de landelijke opdracht aanpak personen met verward gedrag hebben wij in regionaal verband het meldpunt "Signaal" en het Herstelhuis opgericht. Daarnaast loopt een programma voor scholing en uitvoering met Team Toegang en lokale welzijnspartners. De oprichting van de Time-Out voorziening is in aanbesteding.
  • Binnen het Zorg- en Veiligheidshuis worden veiligheidscasussen aan de beschermtafel afgestemd.
  • We hebben regionaal de keten versterkt door intergemeentelijke samenwerking met de organisatie van een regionale ondermijningstafel. De Politie, Belastingdienst, Openbaar Ministerie en het RIEC zijn de andere deelnemers in dit overleg.
  • We hebben de nieuwe taken uit de Wet verplichte GGZ voor Gennep geïmplementeerd en hebben daarvoor op regionaal niveau afspraken gemaakt met onze ketenpartners. Specifiek voor Gennep zijn dit gemeente Mook en Middelaar, het OM en GGZ Oost- Brabant. Lokaal hebben we twee aandachtsfunctionarissen benoemd en getraind die zich specifiek bezig houden met GGZ problematiek.
• Overige voornemens:
  • We bereiden samen met de regio de invoering van de nieuwe Inburgeringswet voor. In het regionaal voorbereide beleid voor de inburgeringswet krijgt de integratie van migranten een plek.
  • Op het gebied van preventie hebben we diverse activiteiten ondernomen op scholen of in samenwerking met het onderwijs. Voorbeelden zijn trainingen gebruik sociale media, voorlichting over alcohol en drugs en valpreventie voor de oudere inwoners.
  • Er zijn diverse subsidies verstrekt op het gebied van welzijn, sport en cultuur. Voor het vrijwilligers- en mantelzorgbeleid hebben we de jaarlijkse mantelzorgmarkt en is de dag van de mantelzorg georganiseerd. Speciaal voor de jonge mantelzorgers zijn er gastlessen georganiseerd op het Elzendaalcollege.
  • We hebben vrijwillige vervoersinitiatieven, zoals de Wensbus, ondersteund via subsidie.
  • Team Toegang heeft spreekuren gehouden op diverse locaties, zoals dorpshuizen, scholen en huiskamers.  
• In aanvulling op de in de begroting opgenomen voornemens:
  We hebben in 2019 binnen dit taakveld aanvullend ingezet op het vergroten van het netwerk van Burger Hulp Verleners (BHN). Het aantal BHV vrijwilligers is hierdoor met ruim een kwart gestegen tot ruim 250.